Плачот на една баба: Синот и снаата ме третират како куче, им дадов сѐ, дури и мојата пензија, а тие ми го прават ОВА!
Се надеваме дека нема многу вакви случаи на напите простори…
– Кога го венчавме синот, јас и мојот сопруг решивме да им ја отстапиме куќата и да додадам две соби и бања на веќе постоечкиот објект.
Од првиот ден снаата немаше никаква комуникација со нас, не ја дознавме причината, но проблемот е што и синот полека се оддалечуваше. Кога почина мојот сопруг, останав сама со мала пензија.
Синот и снаата имале проблеми со работата, со мали примања, а во исто време школувале две деца – вака ја започнува својата тажна исповед старицата.
Посочува дека синот и снаата се задолжувале, сметките за струја и комуналии растеле.
– Се понудив и да земам кредит за да ги отплатам долговите. Во меѓувреме се разболев, па на син ми му дадов овластување да ми ја подига пензијата.
Додека му ја дадов картичката, не видов повеќе ни денар, а веќе поминаа десет години. Како куче ми носат леб и храна и се снаоѓам како што знам – изјавила бабата која побарала анонимност.
Ова е само една од тажните приказни за стари лица малтpeтирани од нивните најблиски, која на терен ја снимија членови и активисти на Здружението на жени „Лав“ од Пирот и ја раскажаа за Југмедиа.
Членката на здружението Снежана Маниќ за Југмедиа вели дека староста сама по себе е тешка, но во ситуација кога родителите се оставени и заборавени од своите деца и блиски, нема зборови со кои може да се опише тоа страдање.
– Родителите генерално имаат изговор за своите деца (стечај, невработеност, школување деца, градење куќа…) и не сакаат да зборуваат за секаков вид запоставување и злоупотреба.
Сето тоа Маниќ го илустрира со конкретни податоци од теренот.
– Во неформални разговори со роднини, пријатели, соседи, сепак дојдовме до сознание дека нacилството врз старите лица е присутно, физичко во помала мера, додека економското е доста застапено.
Можеби звучи нелогично, знаејќи колку се пензиите и колку стари лица добиваат минимална сума, но за жал, има се повеќе пензионери кои ги издржуваат своите деца и внуци.
Понекогаш тоа го прават доброволно, но се случува и наcилно да им се одземат пари – вели таа.
Членовите на ова здружение особено ја апострофираат приказната од почетокот на текстот, што е пример за обвинување на постарите. Маниќ забележува дека имало десетици вакви или слични приказни.
– Во овие региони е воспоставено мислење дека родителот е „должен“ да се грижи за децата додека е жив. Од друга страна, децата не им должат ништо на родителите затоа што тие се веќе родители и мора да се грижат за своите деца.
Не снимивме ниту една лична приказна за физичко нacилство, но соговорниците наведоа примери каде внуците ги тепале дедото и бабата за да им дадат пари за телефонот, дека синот физички го малтретиpaл таткото за да му го пренесе имотот, дека синот и снаа врзале дементирана старица и ја пpeтепале затоа што „не слуша“ – објаснува Маниќ.
За многумина нacилството е „семејна тајна“
– Постарите луѓе генерално се срамат да признаат дека се злоупотребувани од некој на кој им веруваат.
Се плашат од одмазда или казна, загрижени се за својата иднина – кој ќе се грижи за нив ако пријават? За нив нacилството што го трпат е „семејна тајна“.
Најчесто постарите лица не се свесни за нивните права според законот и кои институции можат да им помогнат.
Затоа, важно е постарото лице да има пристап до информации за кои може да донесува одлуки и да е свесно за видовите на помош достапни во заедницата.