,,Мое мало девојче”: Писмото на Чарли Чаплин до неговата ќерка кое ќе го читате одново и одново.
ПИСМО НА ЧАРЛИ ЧАПЛИН ДО ЌЕРКАТА ГЕРАЛДИНА ЗА ЕДЕН БОЖИЌ:
Моето мало девојче!
Ноќ е. Божиќна ноќ. Сите вoopyжени луѓе отидоа да спијат. Успиј го брат ти, сестра ти. Дури и мајка ти заспа.
За малку ќе ги разбудев кога дојдов во оваа полуосветлена просторија. Толку си далеку од мене. Но, дозволи ми да ослепам ако не си секогаш пред мои очи. Твојот портрет тука на масата и тука во моето срце.
Каде си? Таму, во величествениот Париз, танцувате на големата театарска сцена на Шанзелизе. Свесен сум дека си далеку, но сепак понекогаш ми се чини, во тишината на ноќта, дека ги слушам твоите чекори, дека ги гледам твоите очи како сјаат како ѕвезди на зимското небо.
Слушам дека глумиш во таа претстава и дека ја играш улогата на персиска убавица која го освојува Татарскиот Кан.
Убавина и танц! Биди ѕвезда и блесни! Но, ако те затруе ентузијазмот и почитта на јавноста, ако те зашемети мирисот на цвеќињата што ти се нудат, седни во ќош и прочитај го писмото, слушни го гласот на своето срце.
Јас сум твојот татко, Џералдина! Јас сум Чарли, Чарли Чаплин! Знаеш ли колку ноќи поминав покрај твојот кревет кога беше дете, раскажувајќи ти ја приказната за Заспаната убавица и будејќи го змејот?
И кога сонот ќе ми ги прикрадеше старите очи, го избркав велејќи: „Оди си! Сонот на ќерка ми е мој сон!“
Ги видов твоите соништа, Џералдина, твојата иднина. Видов девојка како танцува на сцената, како самовила што го покрива небото. Ја слушав публиката како зборуваше: „Ја гледаш таа девојка?
Тоа е ќерка на стара будала, се сеќаваш, се вика Чарли? Да, јас сум Чарли! Јас сум стара будала! Сега е твој ред. Танцувај!
Јас танцував во преголеми искинати панталони, ти танцуваш во свилен фустан како принцеза. Тој танц и аплауз понекогаш ќе те издигнат до небо. Во лето! Летај таму! Но, спуши се на земја!
Треба да ги видиш животите на луѓето, животите на уличните танчери кои трнеат од студ и глад. Бев како нив, Џералдин. Тие ноќи, тие магични ноќи додека ти спиеше, смирена од моите приказни, јас бев буден.
Го гледав твоето лице, го слушав твоето чукање на срцето и се прашував: „Чарли, дали воопшто те познава ова маче? Не ме познаваш, Џералдина. Ти кажав многу приказни во тие ноќи, но никогаш неговата приказна. И таа е исто така интересна.
Тоа е приказна за една гладна будала која пеела и играла по улиците на Лондон и собирала ситни пари. Таму, мојата приказна! Знаев што е глад, што значи да се биде бездомник.
Повеќе од тоа, ја доживеав понижувачката бо лка на талкањето – океанот на гордоста во моите гради беснееше, а таа гордост беше боолно paнета додека ми фрлаа парички. Но, сепак, преживеав, па да ја оставиме оваа приказна зад нас.
Подобро да зборуваме за тебе. По твоето име – Џералдина – е моето презиме – Чаплин. Повеќе од 40 години ги забавував луѓето на земјата со тоа презиме. Но, јас плачев повеќе отколку што се смееја.
Џералдина, во светот во кој живееш има многу повеќе од танцување и музика. Среде ноќ, кога ќе ги напуштиш величествените сали, можеш да ги заборавиш твоите богати обожаватели, но не смееш да заборавиш да го прашаш твојот возач дали има жена дома, дали е бpeмена, дали имаат пари за пелени за нивното неродено дете. Не смееш да заборавиш да му ги ставиш парите во џеб.
Понекогаш земи метро или автобус, истражувај го градот пеш. Гледај луѓе. Барај вдовици и сираци! И барем еднаш дневно кажеи си: „Јас сум иста како нив“.
Да, ти си една од нив, дете мое. Уметноста, пред да му даде на човекот крилја да лета, обично му ги крши нозете. И ако дојде денот кога мислиш дека си над публиката, веднаш излези од сцената и земи го првото такси по улиците на Париз. Многу добро ги познавам. Таму ќе видиш многу танчери како тебе, уште поубави, помирни, погорди.
Таму нема да те следат заслепувачките светла на сцената. Тие се осветлени од светлината на Месечината. Добро погледни ги!
Да не танцуваат подобро од тебе? Признај, дете мое! Секогаш има некој кој танцува подобро од тебе, кој игра подобро од тебе. И запомни, татко ти е Чарли, селанецот кој пцyeше во таксито, исмеваниот сиромашен што седеше на клупите на Сена.
Јас ќе yмpaм, но ти ќе живееш. И се надевам дека никогаш нема да знаеш што е сиромаштија. Ти праќам чековна книшка со ова писмо, за да потрошиш колку сакаш.
Но, кога ќе потрошиш две парички, не заборавај дека третата не е твоја! Мора да му припаѓа на странец на кој му треба! А такви лесно можеш да најдеш, само треба да сакаш. Ти зборувам за пари бидејќи знам дека тоа е ѓаволска моќ.
Поминав многу време во циркус. И отсекогаш сум бил загрижен за одење на јаже. Но, морам да ту кажам дека повеќето луѓе го допреа дното многу полошо од нив.
Можеби еден ден на вечера ќе те заслепи некој дијамант. Во исто време, тоа ќе биде опасно за тебе, а неизбежно ќе биде и да паднеш. Можеби еден ден ќе шармираш принц. Истиот ден ќе бидеш неискусна на одење на јаже и ќе паднеш како никогаш досега.
Не го продавај своето срце за злато и накит. Запознај го најголемиот дијамант – сонцето. За среќа, блеска за сите. И кога ќе дојде време и ќе се заљубиш, сакај го тој човек со сето свое срце. И реков на мајка ти да ти пише за тоа. Таа ја разбира љубовта подобро од мене.
Телото ти е покриено со парче свила. Во име на уметноста, таа може дури и да те изложи на сцена гола, но важно е секогаш да се враќаш, не само облечена, туку и чиста.
Јас сум стар, а можеби моите зборови звучат смешно. Но, според мене, твоето голо тело треба да му припаѓа само на оној што ја сака твојата откриена душа. Не грижи се како ќе размислуваш за ова за десет години.
Не грижи се, ќе бидеш постара за десет години. Знам дека татковците и децата постојано се во судир. И не треба да се согласуваш со мене, со моите мисли, мое девојче!
Не сакам послушни деца. И се додека очите не ми се наполнат со солзи по ова писмо, сакам да верувам дека оваа Божиќна ноќ е ноќ на чуда.
Се надевам дека има чудо и дека навистина разбра се што сакав да ти кажам. Чарли старее, Џералдин. Порано или подоцна, наместо да носиш бел фустан за на сцената, ќе мораш да бидеш во жалост и да дојдеш на мојот гpoб.
Не сакам да те вознемиpyвам сега. Само погледни во огледало – таму ќе ме видиш мене, моите квалитети. Мојата крв тече низ твоите вени. Кога крвта во моите вени ќе залади, се надевам дека нема да го заборавиш татко ти, Чарли. Не бев ангел, но отсекогаш сакав да бидам маж. Пробај го и ти.
Те сакам Џералдина. Твојот Чарли. Декември, 1965 година. Чарли Чаплин.